เครื่องเป่าทองเหลือง เป็นการจัดประเภทของเครื่องดนตรีสากล โดยเครื่องดนตรีประเภทเครื่องลมทองเหลืองจะมีส่วนประกอบที่สำคัญคือ ท่อลมทำด้วยโลหะขนาดต่าง ๆ กันการเกิดเสียงเกิดจากการเป่าลมให้เกิดการสั่นสะเทือนที่ริมฝีปากของผู้ เล่น ผ่านเข้าไปในกำพวด (Mouth Piece) การเป่าเครื่องลมทองเหลืองจึงขึ้นอยู่กับริมฝีปากเป็นสำคัญ
เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าทองเหลืองที่ยังใช้ถึงปัจจุบัน
 |
| France Horn |
 |
| La Corno da Caccia in F |
เฟรนช์ฮอร์น ปัจจุบันเรียกว่า “ฮอร์น” ต้นกำเนิดของฮอร์นคือเขาสัตว์ เฟรนช์ฮอร์น เป็นแตรที่มีช่วงเสียงกว้างถึง 3 ออคเทฟครึ่ง มีท่อยาวประมาณ 12-15 ฟุต แต่นำมาขดเป็นวงโค้งไปมา เพื่อให้สะดวกแก่ผู้เป่าจนเหลือความยาวจากปากเป่าถึงปากลำโพงเพียง 20 นิ้ว เสียงของเฟรนซ์ฮอร์น มีความสดใส สง่า จัดได้ว่าเป็นพระเอกในบรรดาเครื่องลมทองเหลือง
ตาม รูปศัพท์ ฮอร์น ( Horn ) หมายความตรงตัวว่า เขาสัตว์ (โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มีรูปโค้งเหมือนพระจันทร์เสี้ยว) เมื่อมนุษย์มีการนำเอาเขาสัตว์มาประดิษฐ์เป็นแตรเพื่อการส่งเสียงสัญญาณ คำว่า ฮอร์น ก็มีความหมายติดมาว่า หมายถึง แตรส่งสัญญาณด้วย จนถึงเมื่อกระทั่งในช่วงยุคโรมัน มีการประดิษฐ์แตรด้วยทองเหลือง ที่เรียกว่า Corna ซึ่งเป็นแตรที่ใช้ในกองทัพโรมัน ก็มาจากรูปแบบของแตรเขาสัตว์เป็นสำคัญ และอาจจะนับได้ว่าแตร Corna ของโรมัน เป็นต้นแบบของแตร Horn ทุกวันนี้ เพราะในภาษาอื่น ๆ เช่น ภาษาฝรั่งเศส และภาษาอิตาเลียน (ซึ่งมีรากมาจากตระกูลภาษาละตินของโรมัน) ก็เรียกแตรฮอร์นนี้ ว่า Cor หรือ Corno เช่นกัน แตร ฮอร์นในยุคบาโร้คนั้น มีพัฒนาการมาจากแตรฮอร์นที่ใช้ในการล่าสัตว์ ที่เรียกว่า ลา คอร์โน ดา คักชา (La Corno da Caccia) ในภาษาอิตาเลียน หรือ ลา กอร์ เดอ แชสส์ (La Cor de Chasse) ในภาษาฝรั่งเศส ซึ่งเป็นแตรที่ใช้สำหรับเป่าไล่สัตว์ที่เป็นเหยื่อให้ตกใจวิ่งหนี โดยจุดประสงค์เดิม คือเพื่อให้เกิดเสียงดัง ๆ เท่านั้น โดยไม่สนใจว่าจะได้เสียงที่ดีหรือไม่ และขนาดของ แตรฮอร์นล่าสัตว์ ก็จะมีขนาดเส้นรอบวงใหญ่กว่าแตรฮอร์นเพื่อการเล่นดนตรี เพื่อที่จะสามารถเอาส่วนโค้งกลมของแตรฮอร์นนั้นคล้องรอบตัวไว้ได้ เพื่อที่จะไม่ร่วงหล่นในขณะที่ต้องขี่ม้าล่าสัตว์ แต่เมื่อมีการนำแตรฮอร์นเข้ามาใช้ในการแสดงดนตรีเพื่อความบรรเทิง จึงต้องมีการลดขนาดเส้นรอบวง เพื่อให้ไม่เกะกะ และปรับปรุงคุณภาพเสียงให้ดียิ่งขึ้น ส่วน การที่เราเรียกแตรฮอร์น ว่า เฟรนช์ฮอร์น ( French Horn ) เนื่องมาจาก ช่างฝีมือชาวฝรั่งเศส ในช่วงราว ปี ค.ศ.1650 ได้ทำการพัฒนาแตรฮอร์นที่ใช้ในการล่าสัตว์ ( La Corno da Caccia) มาเป็นแตรฮอร์นเพื่อใช้ในการบรรเลงดนตรีอย่างเต็มรูปแบบเป็นครั้งแรก จากนั้น จึงได้รับความนิยมกันทั่วไป และรู้จักกันในนามของ French Horn เพื่อเรียกให้แตกต่างจาก La Corno da Caccia ซึ่งก็ยังคงใช้กันอยู่ ในเวลาต่อมา ช่างฝีมือชาวอังกฤษก็ได้ปรับปรุงเฟรนช์ฮอร์นให้ดีขึ้น ในช่วง ราว ค.ศ.1750 และเป็นต้นแบบของเฟรนช์ฮอร์นในปัจจุบัน แต่อย่างไรก็ดี เฟรนช์ฮอร์นในยุคบาโร้ค ยังคงไม่มีระบบลูกสูบเพื่อช่วยในการบังคับลมและเสียงได้ง่ายเหมือนดังเช่น เฟรนช์ฮอร์นในปัจจุบัน ดังนั้น บางครั้งจึงมีผู้เรียกเฟรนช์ฮอร์นในยุคบาโร้ค ว่า Natural Horn เพื่อให้แยกความแตกต่างออกจาก เฟรนช์ฮอร์น ในยุคปัจจุบัน
 |
| Trombone |
ทรอมโบน (อังกฤษ: Trombone) เป็นเครื่องดนตรีสากลประเภทเครื่องเป่าทองเหลือง มีคันชักใช้สำหรับเปลี่ยนระดับเสียง โดยมากจะใช้ในวงโยธวาทิต วงดนตรีลูกทุ่ง รวมทั้งวงซิมโฟนีออร์เคสตรา ในวงดนตรี ทรอมโบนจะทำหน้าที่ประสานเสียงในกลุ่มแตรด้วยกัน
ทรอมโบน เป็นแตรซึ่งใช้มาตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 15 ในพิธีศาสนาและพิธียุรยาตราร่วมกับแตรโบราณ ทรอมโบนประกอบด้วยท่อลมสวมซ้อนเลื่อนเข้า – ออกได้ (Telescopic slide) ขนาดยาวโค้งได้สองทบ สองในสามของท่อลมนี้เป็นท่อทรงกระบอกเช่นเดียวกับ ทรัมเปตส่วนที่เหลือค่อย ๆ บานออกเป็นปากลำโพง ส่วนที่เป็นท่อลมทรงกระบอกจะเป็นท่อสองชั้นสวมกันไว้ในลักษณะรูปตัว U เลื่อนเข้าออกเพื่อปรับระดับเสียง เมื่อเลื่อนออกจะยาวประมาณ 9 ฟุต แต่เมื่อเลื่อนเข้า จะเหลือเพียง 3 ฟุตเศษ
ทรอมโบนเป็นเครื่องดนตรีประเภทท่อทรงกระบอก (Cylindrical Bore) กล่าวคือมีท่อลมที่ขนาดคงที่เกือบทั้งเครื่อง ทำให้มีเสียงที่แข็งและกระด้าง ไม่นิ่มนวลเหมือนฮอร์นหรือยูโฟเนียม แต่ในบางรุ่นอาจมีการขยายขาหนึ่งของ Slide ให้ใหญ่กว่าอีกขาหนึ่ง ทำให้เสมือนหนึ่งเป็นเครื่องดนตรีทรงกรวย (Conical Bore) และให้เสียงที่นุ่มขึ้น
 |
| trumpet |
ทรัมเป็ต (อังกฤษ: trumpet) เป็นเครื่องดนตรีสากลในกลุ่มเครื่องลมทองเหลือง(แตร) ประเภทเสียงสูง (high brass) เช่นเดียวกับเฟรนช์ฮอร์น กำเนิดเสียงโดยอาศัยลมจากการเป่าของผู้เล่นทำให้เกิดการสั่นสะเทือนของริม ฝีปาก โดยทั่วไปมีปุ่มกด (valve) 3 อัน เรียงอยู่ในระนาบเดียวกัน มีทั้งที่เคลือบผิวด้วยทอง, เงิน, นิกเกิล, และแลกเกอร์
ทรัมเป็ตมีวิวัฒนาการมายาวนานตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเริ่มจากแตรสัญญาณที่ใช้ในการล่าสัตว์หรือในทางทหาร แต่แตรลักษณะนั้นโดยมากจะไม่มีปุ่มกดเพื่อเปลี่ยนระดับเสียง ทำให้ไม่สามารถสร้างระดับเสียงที่แตกต่างกันได้มากนัก จนกระทั่งมีการคิดประดิษฐ์ปุ่มกดและกลไกต่างๆเข้าไปภายหลังในสมัยยุคกลาง โดยเป็นเครื่องดนตรีที่ได้รับความนิยมในวงกว้าง สามารถพบเห็นได้ในวงหลากหลายรูปแบบตั้งแต่วงพื้นบ้านของเม็กซิกัน(mariachi) วงแจ๊ซ วงโยธวาทิต จนถึงวงออเคสตราขนาดใหญ่ หรือแม้แต่วงดนตรีป๊อป-ร็อคสมัยใหม่
ระดับเสียงของทรัมเป็ตมีช่วงเสียงประมาณ 2-3 ออกเตฟ ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้เล่น ตั้งแต่ F# ต่ำกว่า middle C จนถึง E สูงเหนือบรรทัด 5 เส้นหรือสูงกว่านั้น เสียงของทรัมเป็ตโดยธรรมชาติมีลักษณะดังกังวาน สดใส และเข้มแข็ง แต่ขณะเดียวกันก็สามารถใช้สร้างเสียงที่แสดงออกถึงอารมณ์หม่นเศร้าได้เช่น กัน
ที่นิยมใช้กันทั่วไปคือทรัมเป็ตในคีย์ Bb และคีย์ C อาจพบเห็นทรัมเป็ตที่มีขนาดและระดับเสียงแตกต่างกันได้อีกหลายชนิดตั้งแต่ "เบส-ทรัมเป็ต" จนถึง "พิคโคโลทรัมเป็ต" โดยเฉพาะในบทเพลงคลาสสิก
 |
| Cornet |
คอร์เนต (Cornet) ลักษณะคล้ายกับทรัมเปตแต่ ลำตัวสั้นกว่า คุณภาพของเสียงมีความนุ่มนวล กลมกล่อม เสียงสดใสน้อยกว่าทรัมเป็ท คอร์เน็ทนำมาใช้ในวงออร์เคสตร้าเป็นครั้งแรกเมื่อประมาณ ค.ศ. 1829 ในการแสดงโอเปร่า ของ Rossini เรื่อง William Tell ในปัจจุบันคอร์เน็ทเป็นเครื่องดนตรีสำคัญสำหรับวงโยธวาทิตและแตรวง
 |
| Flugelhorn |
ฟลูเกิลฮอร์น (Flugelhorn)
เป็น เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าทองเหลืองเช่นเดียวกับทรัมเปต มีลักษณะคล้ายกับแตรบิวเกิลปกติจะมีลูกสูบอยู่ 3 ลูกสูบ ท่อลมกลวงเป็นรูปกรวย ปลายบานเป็นลำโพงรูปร่างค่อนข้างจะใหญ่กว่าคอร์เน็ต
ลักษณะ ของเสียง จะคล้ายกับฮอร์น แต่มีความห้าวมากกว่าฮอร์น สีสันของเสียงจะทุ้ม ลึก นุ่มนวล สร้างจุดสนใจสำหรับผู้ฟังได้มาก จึงเหมาะสำหรับนำไปใช้เป็นเครื่องดนตรีสำหรับบรรเลงเดี่ยว (Solo) ทำนองท่อนใดท่อนหนึ่ง
 |
| Euphonium |
ยูโฟเนียม (Euphonium)
ยูโฟเนียม คือ เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าทองเหลือง ลักษณะเสียงของยูโฟเนียมจะนุ่มนวล ทุ้มลึก และมีความหนักแน่นมาก สามารถเล่นในระดับเสียงต่ำได้ดี บางครั้งนำไปใช้ในวงออร์เคสตร้าแทนทูบา คำว่า ยูโฟเนียม มาจากภาษากรีกหมายถึง "เสียงดี" ลักษณะทั่วไปของยูโฟเนียมเหมือนกับเครื่องเป่าทองเหลืองทั่วไป จะมีลูกสูบ 3 - 4 ลูกสูบ มีกำพวดเป็นรูปถ้วย ท่อลมกลวงบานปลายเป็นลำโพงเสียง มีเครื่องดนตรีชนิดหนึ่งชื่อ "บาริโทน" มีเสียงใกล้เคียงกับยูโฟเนียม แต่ท่อลมมีขนาดเล็กกว่า เสียงของบาริโทนจะมีความห้าวมากกว่ายูโฟเนียม พบว่าบ่อยครั้งที่มีการเรียกชื่อสลับกันระหว่างยูโฟเนียมและบาริโทน
| ยูโฟเนียม แบบ 3 ลูกสูบ | ยูโฟเนียม แบบ 4 ลูกสูบ | ยูโฟเนียม แบบ 4 ลูกสูบ ด้านข้าง |
มาร์ช ชิ่งยูโฟเนียม (Marching Euphonium) คือยูโฟเนียมที่มีลักษณะการจับถือเหมือนกับทรัมเป็ต บางรุ่นต้องใช้วิธีแบกไว้บนบ่า ปากลำโพงจะพุ่งตรงไปด้านหน้า
 |
| Tuba |
ทูบา (Tuba)
ทู บา (Tuba) เป็นเครื่องดนตรีตระกูล แซ็กฮอร์น ทูบามีท่อลมขนาดใหญ่ และมีความยาวตั้งแต่ 9 ,12,14,16 และ 18 ฟุต แล้วแต่ขนาด มีช่วงเสียงกว้าง 3 ออคเทฟ เศษ ๆ ท่อลมเป็นทรงกรวย เช่นเดียวกับฮอร์น ส่วนกลางลำตัวติดลูกสูบบังคับเสียง 3 อัน หรือ 4 อัน ส่วนตรงปลายท่อ บานเป็นลำโพง กำพวดเป็นโลหะรูปถ้วย เสียงของทูบาต่ำ ลึกนุ่มนวล ไม่แตกพร่า เสียงต่ำมากที่เรียกว่า "พีเดิล โทน" (pedal tones) นั้นมีคุณสมบัติเฉพาะตัวปกติแตรทูบาทำหน้าที่เป็นแนวเบส ให้แก่กลุ่มเครื่องลมทองเหลือง
ทู บาทำมาจากทองเหลืองและเป็นเครื่องมือที่มีเสียงต่ำที่สุดในกลุ่มเครื่องลม ทองเหลือง จึงทำหน้าที่เป็นเบสเพื่อให้แนวเบสมีเสียงแน่นขึ้น ผู้เล่นต้องใช้ลมมากเช่นเดียวกับฮอร์น ดังนั้น จึงควรมีช่วงให้หยุดพักหายใจบ้าง
ทูบา เป็นเครื่องที่ใหญ่และเสียงต่ำที่สุดในตระกูลเครื่องทองเหลือง เสียงเกิดจากการสั่นของริมฝีปากที่แตะกับเมาท์พีซ ค่อนข้างเป็นที่นิยมในวงซิมโฟนีออร์เคสตราสมัยใหม่ ปรากฏครั้งแรกในกลางศตวรรษ 19 แทนที่ Ophicleide คำว่า Tuba เป็นภาษาละตินหมายถึง Trumpet หรือ Horn ส่วนคำว่า Horn หมายความใกล้เคียงกับ Baroque Trumpet ที่สุด
 |
| Sousaphone |
ซูซาโฟน (Sousaphone)
ซู ซ่าโฟน เป็นเครื่องลมทองเหลืองที่ใหญ่ที่สุด เป็นเครื่องดนตรีประเภทเดียวกับทูบา ลักษณะของเสียงจะต่ำทุ้มลึก เหมาะที่จะบรรเลงในแนวเสียงเบสมากกว่าแนวอื่น ชื่อซูซ่าโฟน ตั้งขึ้นเพื่อให้เกียรติกับ จอห์น ฟิลิป ซูซ่า (John Philip Sousa) นักประพันธ์เพลงผู้ควบคุมวงดนตรีที่มีชื่อเสียงของอเมริกา โดย ปกติซูซ่าโฟนจะนำไปใช้ในวงมาร์ชชิ่ง และวงโยธวาทิต ซูซ่าโฟนมีลำตัวม้วนเป็นขด ผู้เล่นต้องสอดตัวเข้าไปในขดของเครื่อง ปากลำโพงจะหันไปทางเดียวกับผู้เป่า เสียงของซูซ่าโฟนจะเหมือนกับทูบา คือ ต่ำทุ้มลึก ในเยอรมันจะมีเครื่องดนตรีที่มีลักษณะเดียวกับซูซ่าโฟน เรียกว่าบอมบาดอน“Bombardon"
เครื่องเป่าทองเหลือง โดย Katta อนุญาตให้ใช้ได้ตาม สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า 4.0 International.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น